CNN Türk Şebnem Ferah - Tori Amos Söyleşisi

Sanatçı Şebnem Ferah, şarkıcı Tori Amos ile CNN TÜRK'te yayınlanan Afiş programında buluştu.

12'nci Uluslararası İstanbul Caz Festivali'nde dün gece İstanbullu hayranlarının karşısına çıkan Amos, Harbiye Cemil Topuzlu Açıkhava Sahnesi'ndeki konserden önce Ferah'ın sorularını yanıtladı.

İlk olarak sizi İstanbul'da görmek çok güzel. Etrafı görebilecek yeterli vaktiniz oldu mu? Hoşunuza gitti mi?

Tori Amos: "Caddelerde gezintiye çıkmıştım. Yürüyüş yapmaya bayılırım."

Peki nasıl buldunuz?

Tori Amos: "Evet, çok beğendim. Sanki faklı bir zaman dilimindeymişim gibi hissettim. Sanki modern ve arkaik zaman içiçe geçerek dengelenmiş. Bu akşam icra edeceğim müziği İstanbul sokaklarında gezinerek keşfedeceğim."

İstanbul'un ilgi çekici bulduğunuza inanıyorum.

Tori Amos: "Evet, bayıldım."

Siz bir çok kişi için çokça önemi olan bir ilham kaynağısınız. Bu kadar çok insanın sizi dinlemesi sizi hayatlarının ve anılarının bir parçası yapması sizi nasıl etkiledi?

Tori Amos: "Hiçbir zaman tedirgin olmadım, çünkü biraz şarkılar ve insanlar arasında bir iletken olduğumu hissediyorum."

"Ve şarkılar insanlarla iletişim kurmak ister. Bu bana küçük bir kız olduğumdan beri söylenen birşey. Ve bazen aradan çekilmem gerekir. Böylelikle şarkılar daha kolay insanlarla buluşur ve kendi özel iletişimlerini kurarlar."

"Kimi zaman da benim yapabileceğim hiçbir şey yoktur, bu zamanlarda bana düşen ise şarkılara kimliklerini verebilmek için odaklanmaktır."

Bu kadar odaklanmayı nasıl başarıyorsunuz?

Tori Amos: "Müzik benim için 'mana', evrenden gelen manevi bir güç benim için. Saf oluşum ve Tanrı'dan gelen bir armağan benim için."

"Bu sebeptir ki ben başka bir yolun yetmeyeceği bir şekilde müzikle besleniyorum. Hayatımda bir arkadaş, bir anne ve bir sevgili olarak beni karşılıklı besleyecek kimselere sahibim."

"Ama müziğin gücü başka, bana yemek içmekle karşılaştırılamayacak bir güç veriyor."

Böylesi erkek egemenliğinin çokça geçerli olduğu bir müzik endüstrisinde kadın müzisyen olmak nasıl bir şey?

Tori Amos: "Evet sizden daha farklı özgür yönlerimiz var. Bu doğru fakat olayları tarihsel geçmişlerimize göre değerlendirmeliyiz."

"Bunun yanı sıra ne yazık ki son yedi yıldır medya kontrol edilemez bir hal almaya başladı. Birkaç büyük şirket, kitlelerin neler dinleyeceğine karar veriyor, bu nedenle şarkılara çokça düzenleme yapılıyor. Kadınlar için kurallar erkeklere göre farklı işliyor."

"Çünkü kadınlar belli bir yaşa gelmeye başladığınızda erkekler seksi olurken, bizler yaşlanıyoruz. Örneğin Johnny Depp ve Brad Pitt."

"Ama 40 yaşında bir kadın olarak, müzik işinde çok donanımlı bir satranç oyuncusu olmanız gerekiyor. Böyle olmaması gerektiğine inansam da maalesef kurallar var ve böyle."

Ben de tam kariyerinizde zorluklar yaşayıp yaşamadığınızı soracaktım ki, cevabımı aldım.

Tori Amos: "Pekala, elbette zorluklar benim için de var. Ama bu tam da kendinizi tanımaya başladığınız ve ruhunuzun uymayı reddettiği kuralları farkettiğiniz nokta da oluyor."

"Ruhunuzda öyle bir yer buluyorsunuz ki bahsettiğimiz kurallara dahil olamıyor, anlamsızlaşıyor. Gençlik ve güzellik talepleri benim değiştirebileceğim şeyler değil."

"Bunlar benim varolmasını istediklerim arasında, ama daha pek çok olguyu da önemsiyorum. Mesela bilgelik, sonuçta benim zorluklar karşısında ayakta kalabilmemi sağladı."

"Bu nihayetinde bir satranç oyunu. Müzik endüstrisi çoğu zaman müzik ile alakası olmayan işler ortaya koyar."

"Bu tarz işleri ortaya kabullenebilecek mideye sahip değilseniz sizi suçlayamam, çünkü pek hoş olmayan bir iş bu. Ama pek çok işin böyle bir düzene sahip olduğunu çok açık."

"Unutmamalı ki müzisyenler kuşlara benzer uçup kaçabilirler. Bu garip dünyada yer alabilmek için iyi satranç oynamanız gerekiyor."

Sorumun çok özel olup olmadığını bilmiyorum. Annelik duygusu nasıl birşey?

Tori Amos: "İnsanı çok geliştiren, büyüten bir şey. Şüphesiz hayatımda şimdiye kadar karşılaştığım en mücadeleyi gerektiren, sizi geliştiren ve mütevazi olmanızı sağlayan bir olgu."

"Dünyada anne olmuş herhangi biri için de geçerli olduğuna inanıyorum. Ayrıca yaşamadan ne olduğu anlaşılamayacak bir macera olduğuna inanıyorum."

"Bu herkes için geçerli değil, bazı kız arkadaşlarım neyin içine sürüklendiğimi gördüklerinde, kendi çocuğun olmadığı zaman çocuk bakmayı deneyip geri dönebilirsin, ama kendi çocuğunda işler değişir. Bu sebeple kızım bizimle beraber heryere geliyor, bu bizim dünyamız."

"Bazen insanlar gerçek yaşama döndüğümüzde işlerin değişebileceğini söylediklerinde, onlara bakıp 'hayır bu zaten bizim gerçekliğimiz, saçmalıyorsunuz' diyorum."

"Bu sebeple kendi düzenimizin gerçekliğinde en tutarlı olabilecek yolu tutturmaya çalışıyoruz. Bu birebir 'normal' kalıplarıyla uyuşmayabilir, ama bu bizim normalimiz."

Pek çok insana ilham kaynağı olduğunuzu düşündüğümde, sizi en çok nelerin etkilemekte olduğunu merak ediyorum.

Tori Amos: "Evet, var ama bu kişilerin ismini sessiz söylemeliyim."

Sessiz, evet.

Tori Amos: "Çünkü bu kişilerle çok karşılaşıyorum."

Tabii...

Tori Amos: "Ve onlara saygısızlık yapmak istemiyorum."

Tabi, evet...

Tori Amos: "Ama elbette ki ben de her zaman etrafı gözlemlemeye çalışıyorum. Hangi insanın, ne zaman sizin görüşünüzü değiştireceğini bilemiyorsunuz ki..."

"Birkaç gün önce, şimdi gazeteci olan ve 15 yıldır Hindu rahipliği yapmış biriyle karşılaştım. Benimle röportaj yapıyordu, benden daha yaşlı ve daha çok gezmiş..."

"Onun hikayesini ve neler yaşadığını dinlemenin, tam da biraz kırgın olduğum bir zamanda, beni merkeze yönlendirdiğine inanıyorum. Bilirsiniz tecrübeli kimselerle sohbet nasıldır, bir bakıma zamanda yolculuk gibidir."

"Ben de sadece onu dinliyordum ki bir ara durdum ve bugün pek konuşacak havada değilim, dedim. Onun yerine sizi dinlemek istiyorum dedim."

"O da kendi tecrübelerini anlatmaya başladı. Bu çok garipti, ben onunla röportaja başlamıştım. Ve sonunda konuştuğumuz konulardan tamamıyla ilham almıştım. Sizi neyin etkileyeceğini bilemezsiniz."

"Mimarların etkilenmesi gibi, hepimiz görsel sanatçılar olarak biliriz ki ilham farklıdır. Bazen yolda yürürken denk geldiğiniz biri, herhangi bir şey yaratmanızı etkiler."

"Bu değişimlerin, yaratımların oluştuğu noktadır ki, dakikası dakikasına büyüyü gerçekleştiren şey dışarıda bir yerde değil, tam da burada kendi içinde bir yerdir."

Hem şarkı söyleyip hem de piyano icra etmek nasıl bir şey? Bu sizin için tamamen doğal bir şey mi ya da evde zor parçaları antreman yapmanız gerekiyor mu?

Tori Amos: "Evet, çalmak ve söylemek benim için içgüdüsel. Sadece biraz çalışmayla aynı zamanda keyboardları çalarken, yüksek topuklar üstünde rahatlıkla şarkı söyleyebilirim."

"Bunun dışında pek çok yapamadığım iş var, çamaşırları gerçekten iyi yıkayamam, ama bir ahtapotmuşcasına ellerimi kullanarak piyano çalabilirim."

"Zaten benden kimse o işleri yapmamı da istemiyor. Kocam bana 'yanlış iş tişört'leri yapmak gerektiğini söylüyor."

"Mesela yemek yapmayı düşündüğüm gün o tişörtlerden giyeceğim ve ne iş yapacağımı anlayacağım. Bunu eleştirmek için yapmıyor, gerçekten bana çok düşkündür."

"Ama bunu önceden söylüyorum ki nedeni anlaşılsın. Sayılarla aram iyi değildir, matematiksel yeteneğim de... Ama iş ritim tutmaya ve müzikle içselleşmeye geldiğinde, sekiz zamanlı vuruşu kolayca ayırt edebilirim."

"Ne var ki yapamadığım şeyler pek çok. Şarkıcı olmasaydım, başka bir işte başarılı olabileceğime inanmıyorum, çok yeteneksizim."

Size iyi dileklerimle, bu gece için bol şans dilemek istiyorum.

Tori Amos: "Teşekkür ederim.."

Ve son albümünüz için de bol şanslar..

Tori Amos: "Teşekkür ederim."

Ve..

Tori Amos: "Burada geçirdiğim her dakikadan zevk alıyorum. Burda güneş farklı parlıyor."

Sizi burda gördüğümüze çok memnunuz. Ve eminim bu gece harika bir gece olacak.

Tori Amos: "Teşekkürler."

Asıl adı Myra Ellen Amos olan ve ABD'nin North Carolina eyaletinde doğan Tori Amos, melankolik ve sorgulayıcı içsel yolculuklarını, kendine has vokal tarzıyla dışa vuruyor ve çağımızın ikonlaşmış kadın müzisyenlerinden biri sayılıyor.

Şarkılarında öfkeyi de yeniden doğma azmini ve inancını da veren Tori Amos, cinsel tacize karşı pek çok kampanyada yer aldı, şarkıları birçok kadının yeniden hayata bağlanmasına yardım etti.

Tori Amos, 1992'de 'Little Earthquakes' ve 1994'te 'Under the Pink' adlı albümleriyle uluslararası üne kavuştu.

Amos, Türk hayranlarına da sekizinci ve son albümü olan 'Beekeeper'dan parçalar çaldı.

TARİH: 2005
KAYNAK: http://www.seboistnet.com/roportaj.php?id=3&foto=r&action=goster
İZLEYEBİLECEĞİNİZ ADRESLER: http://www.youtube.com/watch?v=gizZHHnCuq4
http://www.youtube.com/watch?v=VBIbKNouoo0